Acil Diş Hekimliği
Ani diş ağrısı, apse/şişlik, kırık/çıkmış dolgu veya kaplama, kanal tedavili dişte alevlenme, travmaya bağlı kırık–yer değiştirme, diş eti kanaması ve 20’lik diş atağı en sık acil başvurulardır. İlk değerlendirmede ağrı ve enfeksiyonu kontrol altına alır; gerekli görülürse röntgen/CBCT, drenaj, geçici dolgu/onlay, ilaçlı pansuman, kanal tedavisi başlatma, diş çekimi, kırık dişin geçici restorasyonu, kaplama–köprünün geçici simantasyonu veya kopan tel–braketin akut rahatlatılması gibi işlemleri uygularız. Amaç, aynı gün konforu geri getirmek ve kalıcı tedavi planına güvenli bir köprü kurmaktır.
Acil tabloda antibiyotik her zaman gerekli değildir; ateş, yayılım, yutkunma güçlüğü, trismus gibi durumlarda endikedir. Yüzde hızla artan asimetri, göz–boğaza ilerleyen enfeksiyon, travmada dişin tamamen çıkması (avulsiyon) ya da şiddetli kanama acildir; dişi süt/serumda saklayın ve hemen ulaşın. Hamilelikte çoğu acil işlem uygun protokolle güvenle yapılabilir. Çocuklarda travma ve ağrı yönetiminde nazik, kısa seanslar tercih ederiz. Acil müdahale sonrası, kalıcı çözüm için randevu planını ve evde bakım talimatlarını yazılı veririz.
SSS — Acil Diş Hekimliği
Şiddetli ağrıda ilk adım ne olmalı?
Ağızınızı ılık suyla çalkalayın, diş ipiyle arayı temizleyin; ağrı kesici kullanabilirsiniz. Aspirin’i dişin üstüne koymayın (doku yakar). En kısa sürede muayeneye gelin.
Apse/şişlikte antibiyotik şart mı?
Her zaman değil. Asıl tedavi çoğu kez drenaj + kanal tedavisi/çekimdir. Antibiyotik, sistemik yayılım veya yüksek riskte eklenir.
Kırılan/yerinden çıkan dişte ne yapmalıyım?
Kırık parçayı saklayın; mümkünse süt veya serum içinde getirin. Diş tamamen çıktıysa kökü tutmadan nazikçe yerine yerleştirmeye çalışın ya da süt içinde saklayın ve derhâl kliniğe gelin.
Gece aniden ağrı başladı; geçici çözüm var mı?
Geçici dolgu, ilaçlı pansuman veya kanal tedavisine başlama ile ağrı genelde aynı gün azalır. Sonrasında kalıcı tedavi planlanır.
Hamileyim/çocuğum için acil işlem güvenli mi?
Uygun anestezikler, koruyucu önlemler ve gerekli görüntüleme protokolleri ile acil ağrı–enfeksiyon tedavileri güvenle yapılabilir; planı bireyselleştiririz.